Waarom u gevaarlijke zones moet afschermen met lichtgordijnen.

Bij vele productieprocessen liggen door machines veroorzaakte gevaren op de loer, waartegen de gebruiker moet worden beschermd. Vooral bijvoorbeeld persen, snij-, buig- en stansmachines brengen bijzonder hoge risico's met zich mee. Zonder de juiste beschermingsmaatregelen kunnen gebruikers maar al te snel in contact komen met bewegende machineonderdelen. De gevolgen: snijwonden, kneuzingen, breuken, verstuikingen of zelfs nog erger. Om te voorkomen dat dit kan gebeuren, is een veilige detectie van vingers, handen en andere ledematen die gevaarlijke zones binnengaan, van essentieel belang. Zo kan de automatische uitschakeling van gevaarlijke machinebewegingen worden gerealiseerd. Veiligheidslichtgordijnen zijn hiervoor een ideale oplossing!

Afb. 1: Het letselrisico in productieprocessen is zeer hoog.

Afb. 2: Veiligheidslichtgordijn – constructie

Wat zijn veiligheidslichtgordijnen en hoe werken ze?

Veiligheidslichtgordijnen behoren tot de opto-elektronische veiligheidssensoren. Ze bestaan uit een zender en een ontvangsteenheid en lijken qua functie op eenweg-fotocellen uit de serie fotocellen / lichttasters, die met name worden gebruikt voor positieherkenning.

In tegenstelling tot gewone fotocellen zendt een veiligheidslichtgordijnzender echter een bundel lichtstralen met gedefinieerde afstanden naar de ontvangstmodule. Hierdoor ontstaat een virtuele en zeer kleinmazige barrière voor de afbakening en beveiliging van gevaarlijke zones. Wanneer nu vingers, handen of andere ledematen door deze barrière dringen en de lichtstralen worden onderbroken, dan kunnen de bewegingen die een gevaar vormen, automatisch worden uitgeschakeld. Dit verklaart waarom veiligheidslichtgordijnen behoren tot aanrakingsvrije elektrische beveiligingssystemen (ESPE).

Een ander belangrijk verschil met standaard fotocellen is dat veiligheidslichtgordijnen, als veiligheidssensoren, overeenkomstige veiligheidstechnologie of eigenschappen hebben om onverwachte storingen te voorkomen. Ze hebben bijvoorbeeld redundante OSSD-uitgangen die schakeltoestanden doorgeven aan overeenkomstige veiligheidsbesturingen of veiligheidsschakelapparatuur. De afkorting OSSD staat voor 'Output Signal Switching Devise'. Deze uitgangen zenden periodieke testpulsen uit om mogelijke kortsluitingen op te sporen. Bovendien beschikken veiligheidslichtgordijnen over zelftestfuncties, die ook systeemfouten tegengaan.

Veiligheidslichtgordijnen vs. veiligheidslichtschermen

Wist u dat? Niet zelden wordt ten onrechte gedacht dat de begrippen veiligheidslichtgordijnen en veiligheidslichtschermen synoniemen van elkaar zijn. Dat is echter niet zo. Hoewel ze uiterlijk nauwelijks van elkaar verschillen, zijn er toch essentiële verschillen met betrekking tot hun kenmerken en geschikte toepassingsgebieden.

Een van de belangrijkste verschillen is de resolutie. Terwijl lichtgordijnen een bundel lichtstralen op kleine afstand creëren, creëren lichtschermen gewoonlijk slechts twee tot vier lichtstralen op aanzienlijk grotere afstanden.

Dit komt omdat ze zijn ontworpen voor verschillende doeleinden. Terwijl veiligheidslichtgordijnen op gevaarlijke plaatsen worden gebruikt voor detectie van vinger- en handbescherming, worden lichtschermen gebruikt voor de veiligheid van grotere gebieden. Hierbij kan een lichaam worden gedetecteerd met minder lichtstralen.

Afb. 3 Beveiliging van gevaarlijke plaatsen met een veiligheidslichtgordijn

Afb. 4 Zonebescherming met veiligheidslichtschermen

Zonebescherming wordt vaak toegepast in de logistiek. In dit verband is ook mute een belangrijke gevraagde eigenschap, die het mogelijk maakt om lichtschermen tijdelijk te overbruggen om bijvoorbeeld pallets uit de gevarenzone te rijden zonder dat daarbij systeemprocessen tot stilstand worden gebracht. Direct na het pallettransport wordt het lichtscherm opnieuw geactiveerd om personen die de gevarenzone betreden weer te kunnen detecteren.

De beveiliging van gevaarlijke plaatsen met lichtgordijnen hebben in de meeste gevallen geen mute-functie, omdat hier materiaaltransport uit de gevarenzone zelden noodzakelijk is.

Wat zijn de selectiecriteria voor uw juiste veiligheidslichtgordijn?

De selectie van een passend veiligheidslichtgordijn is heel eenvoudig. U hoeft hierbij alleen rekening te houden met deze drie of vier selectiecriteria:

Er zijn nog andere ontwerpkenmerken waarin veiligheidslichtgordijnen kunnen verschillen. Daartoe behoren bijvoorbeeld een uiterst smal type of het wegvallen van een dode zone. Deze onderscheidende kenmerken zijn echter voor zeer weinig industriële toepassingen relevant. In de meeste gevallen is het gebruik van lichtgordijnen met standaardfuncties volkomen toereikend.

Hoe installeert en controleert u op de juiste wijze veiligheidslichtgordijnen?

Voordat veiligheidslichtgordijnen kunnen worden gebruikt, is het belangrijk dat eerst het gordijn goed wordt geïnstalleerd en vervolgens de werking wordt gecontroleerd.

De keuze van de juiste minimumafstand

Een zeer belangrijk punt is de handhaving van de correcte minimumafstand tussen het lichtgordijn en de gevarenzone. De voorschriften hiervoor zijn duidelijk omschreven in de norm DIN EN ISO 13855.

Anti-omzeiling

Bij de juiste installatie van een veiligheidslichtgordijn is het absoluut noodzakelijk dat ledematen die gevaarlijke zones binnengaan, zonder uitzondering worden gedetecteerd. Voorwaarde hiervoor is de juiste keuze van de geschikte beschermende veldhoogte, zodat het zelfs niet mogelijk is voorbij het lichtgordijn in de gevarenzone te komen.

Bovendien moet ervoor worden gezorgd dat niemand zich onopgemerkt achter het lichtgordijn kan bevinden. Daarom is de extra installatie van een horizontaal lichtgordijn absoluut noodzakelijk als de veiligheidsafstand bij gebruik zeer groot moet zijn.

Juiste montage:

Afb. 6: Installatie bij een geringe veiligheidsafstand / Fig. 6.1: Het mag niet mogelijk zijn om voorbij een veiligheidslichtgordijn te reiken.

Ontoelaatbare installatie:

Afb. 7: Bij een zeer grote veiligheidsafstand is de horizontale installatie van een veiligheidslichtgordijn vereist. / Afb. 7.1: Een onopgemerkt verblijf achter het lichtgordijn mag niet mogelijk zijn.

Uitlijnhulp

Aangezien de door het lichtgordijn uitgezonden lichtstralen niet zichtbaar zijn, kan het uitlijnen van zender en ontvanger over grotere afstanden zeer moeilijk zijn. Laserpointers op de zender kunnen hierbij helpen.

Trillingsbescherming

Veiligheidslichtgordijnen zijn ontworpen om machines uit te schakelen zodra de door de zender uitgezonden lichtbundel de ontvanger niet meer kan bereiken. Dit is echter hinderlijk bij sterk trillende machines, omdat de trilling ertoe kan leiden dat zender en ontvanger mogelijk korte tijd niet meer in lijn zijn met elkaar. Trillingsbelaste toepassingen vereisen daarom het gebruik van speciale trillingsdempers om valse signalen te voorkomen.

Dagelijkse functietesten met teststaafjes

Vertrouwen is goed, controle is beter. Dat geldt ook bij veiligheidslichtgordijnen! Om de correcte werking te controleren en het risico van aansprakelijkheid in geval van een defect te verminderen, wordt een dagelijkse functietest van elk veiligheidslichtgordijn aanbevolen.

Hiervoor wordt een teststaaf door het beschermingsveld gehaald om de juiste onderbreking van de lichtgordijn-bundels te controleren. De teststaaf moet daarbij de diameter hebben van de resolutie van het desbetreffende lichtgordijn.

Datalogic Veiligheidslichtgordijnen SG4 BASE: de voordelen

De lichtgordijnen van de serie SG4 BASE van Datalogic zijn dankzij hun basisfuncties ideaal voor de meeste industriële toepassingen. Ze overtuigen met onderstaande eigenschappen:

• Resolutie:
  • 14 mm (voor vingerbescherming)
  • 30 mm (voor handbescherming)
• Beschermende veldhoogte: vanaf 150 mm tot 1.050 mm
• Veiligheidstype: type 4 (tot PLe)
• Omvangrijke levering: zender en ontvanger incl. montagebeugel in één set

Naar de producten

Datalogic SG4 BASE bij Automation24: om vier redenen de beste keuze voor u!

Veiligheid hoeft niet duur te zijn! Dat geldt ook voor lichtgordijnen. Dure modellen van fabrikanten zijn hier vaak niet nodig, omdat de meeste industriële toepassingen kunnen worden uitgevoerd met oplossingen voor basiseisen. De hoogwaardige Datalogic SG BASE veiligheidslichtgordijnen voldoen ruimschoots aan deze eisen. Bij Automation24 gaan we daarbij nog een stapje verder: als officiële partner van Datalogic en Datasensing doet het ons genoegen om deze serie ook in deze uitzonderlijke tijden, in onze onlineshop aan te kunnen bieden tegen unieke voorwaarden.